اثر انقلاب اسلامی ایران در نظریه های فرایند جنبش انقلابی

author

Abstract:

هدف مقاله حاضر پاسخ به این پرسش است که آیا وقوع انقلاب اسلامی و مطالعه آن به وسیله صاحب نظران انقلاب، دگرگونی قابل توجهی در نظریه های مربوط به فرایندجنبش انقلابی ایجاد کرده است یا خیر؟ برای پاسخ به این پرسش، که در حوزه جامعهشناسی علم است، از نظریه مرتون و به ویژه توماس کوهن درباره تغییر و تحول دانشعلمی بهره گرفته شده و این فرضیه مطرح شده است که وقوع انقلاب اسلامی ایران و مطالعه آن منجر به کشف ناسازگاری های علمی در نظریه های مربوط به فرایند جنبش انقلابی شده و دگرگونیهای قابل توجهی در این نظریه ها ایجاد کرده است. از آن جا که فرایند جنبش انقلابی تا سرنگونی نظام خود از مباحث متعددی - شامل شرایط شکل گیری جنبش انقلابی، نقش ایدیولوژی و فرهنگ در این فرایند، بسیج و مشارکت تودهای در جنبش، نقش سازمان و رهبری و خشونت در فرایند جنبش انقلابی - تشکیل می شد، فرضیه اصلی ما به پنج فرضیه فرعی تجزیه شد که هر یک ناظر بر بررسی دگرگونیهای نظری در یکی از موضوع های فوق است. بررسی فرضیه اصلی و فرضیه های فرعی به کمک تحلیل محتوای کیفی ۵۷ مقاله علمی، حاوی مطالب نظریه ای مربوط به انقلاب اسلامی، منتشر شده در مجلات معتبر تخصصی خارجی، نشان داد که مطالعه فرایند جنبش انقلابی انقلاب اسلامی در هر پنج زمینه فوق منجر به کشف ناسازگاری هایی بین نظرهای موجود و واقعیات مربوط به فرایند جنبش انقلاب اسلامی شده، و آثار مهم و قابل توجهی بر نظرهای این حوزه گذاشته، نظریه های موجود در قبل از انقلاب اسلامی را بهبود بخشیده و حتی نظریه ها و زمینه های جدیدی به مطالعه فرایند جنبش انقلابیافزوده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر انقلاب اسلامی ایران در نظریه های تبیینی وقوع انقلابات

انقلابات معمولا آثار سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مهمی در کشوری که در آن واقع شده اند، در منطقه مربوطه و حتی در سطح جهانی می گذارند. انقلاب اسلامی به عنوان انقلابی شگفت انگیز و بزرگ اجتماعی، نتایج بسیاری در سطح داخلی و منطقه ای و جهانی گذاشته است. یکی از نتایج انقلاب اسلامی اثری است که در نظریه پردازی های انقلاب گذاشته است. در این مقاله اثر انقلاب اسلامی در نظریه های مربوط به علل وقوع انقلا...

full text

انقلاب اسلامی ایران و رویارویی غرب با جنبش های اسلامی

جنبش های اسلامی در دوران اخیر به ویژه پس از سپتامبر 2001، با به خطر افتادن موقعیت غرب در جهان اسلام و نیز لرزان شدن حکومت های وابسته به آن، فرصت های بسیار خوبی برای به دست گرفتن قدرت سیاسی و حتی متحول نمودن اوضاع منطقه به دست آوردند. از تحولات افغانستان و فلسطین گرفته تا رویدادهای بیداری اسلامی در مصر، تونس، و …، همه فرصت هایی از این دست بود که پیش روی جنبش های اسلامی گشوده شدند. اما با این وصف...

full text

انقلاب اسلامی ایران؛ انقلابی آزادی ‌خواهانه

در تلاش برای ارائه­‌ی تحلیل نوینی از انقلاب اسلامی، این سؤال مطرح شده که «آیا انقلاب اسلامی را می­‌توان انقلابی آزادی­‌خواهانه دانست؟» فرض بر این است که انقلاب اسلامی، رستاخیز ملت ایران برای فراز کردن آرمان آزادی بوده و در آن، آزادی در هر دو وجه منفی و مثبتش تجلی یافته است. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی– تحلیلی انجام شده و یافته‌­های آن نشان می‌­دهد که انقلاب اسلامی ایران به طور عمده در پاسخ به چها...

full text

جامعه پردازی درگامِ دوم انقلاب اسلامی با نظریه «نظام انقلابی»

رسالت جدید ملت ایران در «گام دوم انقلاب» و فصل جدید زندگی جمهوری اسلامی، با ورود به دهه پنجم بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، جامعه پردازی است. مرحله ای که بعد از نظام سازی و دولت سازی مقدمه تمدن اسلامی-ایرانی در شکل نوین آن و مطلع بایسته ی طلوع خورشید ولایت عظمی بوده و مناسبات زندگی اجتماعی انسان ها را در هزاره جاری تحت تأثیر قرار می دهد. اما این جامعه سازی خود مبتنی بر شعارهای انقلاب اسلامی ، روح...

full text

نظریه سازه‌انگاری و بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر جنبش انصارالله و انقلاب یمن

بدون شک انقلاب اسلامی ایران یکی از مؤثرترین تحولات در دهه‌های اخیر خاورمیانه محسوب می‌شود، و روح و اندیشه این انقلاب در بسیاری از تحولات منطقه‌ای به‌طور چشمگیری تأثیرگذار بوده است. با توجه به اهمیت تحولات اخیر در خاورمیانه هدف پژوهش حاضربررسی، تجزیه وتحلیل ظرفیت‌ها و چالش‌های موجود در بطن این تحولات برای انقلاب اسلامی ایران در راستای تأثیرگذاری و الگودهی به این جنبش‌ها به‌ویژه جنبش مردم یمن می‌...

full text

مطالعه تطبیقی انقلاب اسلامی ایران با جنبش های اخیر در منطقه(با تاکید بر جنبش انقلابی مصر)

بسمه تعالی دانشکده علوم سیاسی ( این چکیده به منظور چاپ در پژوهش نامه دانشگاه تهیه شده است. ) نام واحد دانشگاهی: تهران مرکزی کدواحد: 101 کدشناسایی پایان نامه: 10120812901010 عنوان پایان نامه: بررسی تطبیقی انقلاب اسلامی ایران و جنبش های اخیر در منطقه با تکیه بر جنبش مصر نام و نام خانوادگی دانشجو: محمدعلی گل محمدزاده تاریخ شروع پایان نامه: 25/9/90 شماره دانشجویی: 89066255400 تاریخ اتمام پا...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 13  issue 36

pages  37- 75

publication date 2007-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023